Kalarrytes - Καλαρρύτες

Καλαρρύτες - Kalarrytes

Γενάρης του 1996. Οι πληροφορίες που είχαμε για το βλαχοχώρι του νομού Ιωαννίνων ήταν λιγοστές. Το internet τότε μας ήταν άγνωστο. Το καστρομονάστηρο του Αη Γιώργη στο Μυρόφυλλο ήταν ο προορισμός μας (σε άλλη ανάρτηση θα πούμε γι΄ αυτό) και η διαμονή μας ήταν στο Βουλγαρέλι. Ήμασταν κοντά λοιπόν στους Καλαρρύτες, περίπου 70Km δρόμος. Να η ευκαιρία λοιπόν. Περάσαμε τα Άγναντα, τα Πράμαντα, το γεφύρι του Συγκούνα στους Χριστούς, το μοναστήρι της Κηπίνας και σε κακό χωματόδρομο πια, συναντήσαμε μπροστά μας δύο σκαπτικά που προσπαθούσαν να καθαρίσουν το δρόμο από μια κατολίσθηση.

" Αδέρφια θα περάσουμε;"

"Θα περάσετε, αλλά που πάτε;"

"Στους Καλαρρύτες"

"Τι θα κάνετε εκεί; Δεν υπάρχει κανείς. Το χωριό το χειμώνα είναι κλειστό"

"Να πάμε μέχρι εκεί να το δούμε και γυρνάμε"

"Τραβάτε, αλλά μη το καθυστερήσετε γιατί εμείς δεν θα μείνουμε εδώ μέχρι το βράδυ. Να μας προλάβετε για να σας ανοίξουμε πάλι να περάσετε"

"Να ΄στε καλά"

Δρόμος προς Καλαρρύτες - rout to Kalarrytes (photos 1996)

Δρόμος προς Καλαρρύτες - rout to Kalarrytes (photos 1996)

Συνεχίσαμε για το χωριό αγχωμένοι μη τυχόν και "κάτσουμε στην αγκινάρα" στην επιστροφή. Περάσαμε ένα τουνέλι της κακιάς ώρας και στη beley που γεφυρώνει το ρέμα του Χρούσια κάναμε μια μικρή στάση. Η βλάστηση οργίαζε. Ρεματιές άγριες, κορφές δυάρες σε κυκλώνουν και στο βάθος αριστερά ένα μονότοξο πέτρινο γεφύρι. Του Τουρτούρη ή Μύλου, κατασκευή του 1908. Ο Γιώργος Τουρτούρης από τους Καλαρρύτες ήταν ο χορηγός για την κατασκευή της γέφυρας.

Η γέφυρα beley και το ρέμα του Χρούσια - beley bridge and the Chrousia stream (photos 1996)

Γέφυρα Τουρτούρη (1908) - Bridge Tourtouri (photo 1996) photo: www.pinterest.com (Giannis Diamantis)

Αγναντέψαμε τους Καλαρρύτες από την προτελευταία "φουρκέτα" του δρόμου για τον οικισμό. Οι κορφές στο Περιστέρι χιονισμένες. Τα μαζέψαμε και πίσω. Τα μηχανήματα ήταν εκεί λες και μας περίμεναν. Με το που περάσαμε τα μαζέψαν και οι χειριστές. Σταθήκαμε όμως για τη μονή Κηπίνας. Αετοφωλιά πραγματική, σκαρφαλωμένη σ΄ έναν κάθετο βράχο. Ένα απότομο μονοπάτι σε οδηγεί στο κτίσμα. Κατασκευή από πληροφορίες του 1212. Στη ρίζα του βράχου κάτω από τη μονή πηγάζει νερό και των γονέων.

Περισσότερα για το μνημείο http://www.monastiria.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=281&lang=zh

Καλαρρύτες - Kalarrytes (photo 1996)

Μονή Κυπήνας - Kypinas monastery 1212 (photos : 1996)

Πηγή μονής Κυπήνας - Kipinas monastery spring (photos 1996)

Από τότε πέρασαν 12 χρόνια. Γενάρης λοιπόν του 2008. Στους Καλαρρύτες έχουν γίνει σημαντικές αλλαγές. Δεν είναι κλειστό το χωριό πια το χειμώνα. Ένας ξεχωριστός άνθρωπος, Καλαρρυτινός φρόντισε γι΄ αυτό. Ο Ναπολέων Ζάγκλης. Τα "βρόντηξε" στην Αθήνα και με τη στήριξη της γυναίκας του της Λαμπρινής ανέστησαν τους Καλαρρύτες. Ξαναλειτούργησε το καφενείο (κοντά 176 χρονών σήμερα) του πατέρα του. Στην αρχή μετέτρεψε το πατρικό του σε ξενώνα και στην συνέχεια έκανε την "Άκανθο"

(Άκανθο λέγανε την αρχαία πόλη της Αθαμανίας στη θέση Άβατος)

http://www.xenonasnapoleon.com/el_GR/c/seo

Έχει κι άλλα καταλύματα το χωριό, αλλά ο Ναπολέων σε "αιχμαλωτίζει".

Άρα όλα τα καλά. Άσφαλτος μέχρι το χωριό, μέρος να φας και μέρος να κοιμηθείς. Μετά το γέρμα της μέρας τις μικρές ώρες άμα ο Ναπολέων έχει κέφια και πιάσει το τραγούδι τότε σε πήρε και σε άφησε καταγής το αγιονέρι.

Καλαρρύτες - Klarrytes (photo 2008)

Το επόμενο πρωί μέσα σ΄ένα κατάλευκο τοπίο ξεκινήσαμε την περιήγηση. Ο οικισμός είναι πετρόκτιστος και αρκετά καλά διατηρημένος. Αυτοκίνητα δεν μπαίνουν μέσα (μόνο οι κυρατζήδες). Οι βρύσες, τα γεφύρια , τα αρχοντικά, το παλιό σχολείο και ο ναός του Αγίου Νικολάου εντυπωσιάζουν τον επισκέπτη.

Ο τόπος είναι περήφανος για το παρελθόν του. Η κτηνοτροφία, η υφαντική και οι βιοτεχνίες του ήταν ονομαστές στα προηγούμενα χρόνια. Ακόμα οι Καλαρρυτινοί υπήρξαν επιτυχημένοι έμποροι, αγιογράφοι και αργυροχρυσοχόοι. Η οικογένεια Βούλγαρη (του οίκου BULGARI) έχει εδώ τις ρίζες της πριν γίνει παγκόσμια γνωστή μετά την άφιξη στη Ρώμη το 1874 του Σωτήρη Βούλγαρη.

Η Βρύση του Παράσχη (1768) είναι θολωτή με παραδοσιακή αρχιτεκτονική, στεγασμένη με τρούλο.

Η οικογένεια Παράσχη ήταν έμποροι στα Γιάννενα από το 1763, στη Βενετία και το Λιβόρνο (1799-1811).

The fountain of Paraschi (1768) is vaulted with traditional architecture, covered with a dome.

Κασαρία Φασούλα, αρχοντικό κτίριο και παρασκευαστήριο τυριών στη ΒΔ πλευρά του οικισμού - Casaria Fasoula mansion building

Γεφύρι Μπακαγιάννη - Bakagianni bridge Βρύση του Μπαζάκη στη θέση Πλάκα - The Bazaki fountain

Άγιος Νικόλαος. Ο ενοριακός ναός του Αγίου Νικολάου, πολιούχου των Καλαρρυτών, χτίστηκε τον 15ο αιώνα, πιθανόν το 1480. Βρίσκεται μέσα στον οικισμό και είναι μεγάλη τρίκλιτη, τρισυπόστατη τρουλαία βασιλική. Η εκκλησία πυρπολήθηκε το 1821 και τα σημερινά ξυλόγλυπτα (τέμπλο, άμβωνας και δεσποτικό) κατασκευάστηκαν το 1845 από Μετσοβίτη τεχνίτη. Ο κεντρικός πολυέλαιος κατασκευάστηκε στην Τεργέστη και δωρήθηκε από την οικογένεια Νέσση τον 19ο αιώνα.

St. Nicolas (1480)

Το παλιό δημοτικό σχολείο βρίσκεται πίσω από την πλατεία. Το διδακτήριο είναι των αρχών του 20ου αιώνα και αφού έπαψε να λειτουργεί ως σχολείο το 1981, ανακηρύχθηκε διατηρητέο οικοδόμημα και θα μετατραπεί σε μουσείο ιστορίας και λαογραφίας των Καλαρρυτών.

Elementary school.

Η πλaτεία - (photo: http://www.kalarrytes.gr/images/kalar19.jpg) - The square

O Ναπολέων Ζάγκλης και ο φίλος του Αποστόλης

(foto: PASSPORT τεύχος 05)

The cafe of Napoleon - "Acanthus" - Το καφενείο του Ναπολέοντα - η "Άκανθος" 2008

Ο ξενώνας "Άκανθος" - The "Acanthus" guesthouse (photos 2008)

Την επομένη αποφασίσαμε να πάρουμε το μονοπάτι που συνδέει τους Καλαρρύτες με το Συρράκο. Είναι καλογραμμένο και σηματοδοτημένο. Σε αρκετό μήκος του είναι πλακόστρωτο. Η διαδρομή είναι καρδιογράφημα, με υψομετρικές διαφορές πάνω από 200m που επαναλαμβάνονται με το πηγαινέλα. Κατεβαίνεις στο ρέμα του Χρούσια φυσικό σύνορο μέχρι το 1912-13 που οι Καλαρρύτες ήταν η ελεύθερη Ελλάδα και το Συρράκο ήταν στην κατοχή των Οσμανλήδων. Τα παλιά φυλάκια είναι "χωμένα" στη βλάστηση. Σε κάποια σημεία στο πήγαινε προς Συρράκο και πριν το ρέμα θέλει προσοχή. Είναι σχεδόν κάθετο το κατέβασμα και οι πέτρες γλιστράνε ειδικά το χειμώνα με τον πάγο. Μας πήρε περίπου 3h+30' πηγαινέλα.

Μονοπάτι Καλαρρύτες - Συρράκο - Καλαρρύτες Path Kalarrytes - Syrrako - kalarrytes (photos 1.2008)

Photo: https://dasikoxorio.wordpress.com/ path Kalarrytes - Syrrako photo:http://el.wikiloc.com/wikiloc/imgServer.do?id=4748432

Syrrako - Συρράκο 1.2008

Στο Συρράκο δώσαμε περισσότερο χρόνο την επομένη που το επισκεφτήκαμε με το αυτοκίνητο και το βρήκαμε "πνιγμένο" στην ομίχλη. Παραδοσιακός οικισμός, στολίδι πραγματικό, αλλά εμείς είμαστε με τους Καλαρρύτες.

Συρράκο - Syrrako 1.2008

Η Βερλίγκα (39°40'16"N 21°7'39"E) είναι ένας τόπος που πηγάζει ένα κομμάτι του Αχελώου, πάνω στο Περιστέρι (Λάκμος) σε υψόμετρο 2050m. Είναι σχετικά κοντά από στους Καλαρρύτρες. Περίπου 25Km. Σε περίοδο χωρίς χιόνια, βρείτε έναν ντόπιο με αγροτικό αν δεν διάθετε τζιπούρα και τραβάτε κατά κει. Εμείς καλοκαίρι του 1996 από Χαλίκι, είναι πολύ πιο κοντά (12Km), με το NIVA και καλοκαίρι του 2009 από Καλαρρύτες με το Jeep (και οδηγό τον Αποστόλη κολλητό του Ναπολέοντα) προσεγγίσαμε το σημείο και πιστέψτε με η εμπειρία ήταν μοναδική. Αν το περπατήσετε μόνο όπως εμείς το ΄96 προσέξτε τα τσοπανόσκυλα γιατί δεν αστειεύονται καθόλου. Αν τελικά η αφετηρία σας είναι οι Καλαρρύτες, κάντε τον κύκλο και επιστρέψτε από Χαλίκι μέσα από τις ρεματιές του Καλόγηρου (σύνολο διαδρομής 60Km περίπου).

Βερλίγκα - Verliga 39°40'16"N 21°7'39"E