
Κάστρο Ζακύνθου (Μπόχαλη) Zakynthos castle





Στην παρουσίαση της «Αθέατης Ζακύνθου» σας είχα αναφέρει ότι το κάστρο της πόλης αποτελεί μια ξεχωριστή ενότητα. Αυτό οφείλεται στη σπουδαιότητα του μνημείου για πολλούς λόγους, τους οποίους θα παραθέσω κατά την περιγραφή του.
Για να προλάβω τις ορδές των επισκεπτών και να βρω μια αξιοπρεπή θέση στάθμευσης, στα μέσα Ιουλίου που το επισκέφθηκα, αναχώρησα από τον φάρο στο Κερί πριν τις 8 το πρωί.
Το κάστρο το συναντάμε και με το προσωνύμιο «Μπόχαλη», από τον ομώνυμο οικισμό που το περιβάλλει. Πρόκειται για συνοικία των παραλήδων της εποχής, η οποία διατηρεί ακόμα και σήμερα ανάλογα στοιχεία.
Σύμφωνα με γραπτές μαρτυρίες, η πρώτη οχύρωση ανάγεται στον 5ο αιώνα π.Χ. (τείχη αρχαίας ακρόπολης Ψωφίδας). Η εξέλιξη του κάστρου επηρεάστηκε καθοριστικά από τη σεισμική δραστηριότητα της Ζακύνθου· τίποτα δεν έμενε όρθιο. Τα τείχη και οι οχυρώσεις του φρουρίου, που διασώζονται μέχρι σήμερα, ολοκληρώθηκαν το 1646, όταν proveditor general da mar ήταν ο Io Bapt. Grimani. Χτίστηκαν από Ενετούς μηχανικούς με τη βοήθεια ντόπιων μαστόρων, με μεγάλη επιμέλεια και ανθεκτικά υλικά.
Από το 1812 έως το 1864 «την τράπουλα τη μοίραζαν» οι Άγγλοι… είχαν μέχρι και γήπεδο ποδοσφαίρου! Σύμφωνα με πληροφορίες που έχω, εδώ έκανε προετοιμασία η Sheffield FC (το αρχαιότερο ποδοσφαιρικό σωματείο της Αγγλίας – 1857). Με την παράδοση των κλειδιών του κάστρου στις 21 Μαΐου 1864 στο νεοελληνικό κράτος, ξεκίνησε η εγκατάλειψη και η καταστροφή του μνημείου.
Σήμερα, η αρχαιολογική σκαπάνη είναι ορατή στην προσπάθεια αποκατάστασης όσων έχουν διασωθεί ή βρίσκονται «ξαπλωμένα». Η σήμανση των ευρημάτων είναι εξαιρετική, οι χώροι πεντακάθαροι και φροντισμένοι, ακόμα και οι δημόσιες τουαλέτες είχαν χαρτί και σαπούνι. Και φυσικά, υπάρχει «είσοδος» με την ανάλογη φύλαξη.
Για το κλείσιμο της περιγραφής κράτησα τη βλάστηση με τα πεύκα και τη θέα προς τον οικισμό της νέας πόλης. Ακόμα και μόνο γι’ αυτό, θα άξιζε μια βόλτα για τον πεζοπόρο επισκέπτη στο χώρο…

Οχύρωμα Minotto / Minotto fortification, 1646–1647

Ναός Αγίου Ιωάννου Θεολόγου, 15ος αιώνας / Church of Saint John the Theologian, 15th century

Ναός Παναγίας Λαουρένταινας, 17ος αιώνας / Church of Panagia Laurentaina, 17th century


Βορειοανατολική περιτείχιση / Northeastern wall


Ναός Σωτήρα Παντοκράτορα, τέλη 12ου – αρχές 13ου αιώνα
Church of Our Saviour Pantokrator, late 12th – early 13th century

Γήπεδο Αγγλοκρατίας / Football pitch from the period of British rule, 1809–1864

Βορειοανατολική περιτείχιση / Northeastern wall

Οχύρωμα Dell Aquila / Dell Aquila Fort

Μεγάλη Πυριτιδαποθήκη Ενετοκρατίας, μέσα 17ου αιώνα
Large gunpowder storage from the period of Venetian rule, mid 17th century

Στρατώνες Αγγλοκρατίας, 1809–1864 / Barracks from the period of British rule, 1809–1864




Στρατώνες Αγγλοκρατίας, 1809–1864 / Barracks from the period of British rule, 1809–1864

Οχύρωμα Bembo, 1646–1647 / Bembo fortification, 1646–1647

Ναός Αγίου Ιωάννου Προδρόμου, τέλη 15ου – 17ος αιώνας
Church of Saint John the Baptist, late 15th – 17th centuries

Ναός Αγίου Ιωάννου Προδρόμου, τέλη 15ου – 17ος αιώνας
Church of Saint John the Baptist, late 15th – 17th centuries



Ναός Αγίου Ιωάννου Προδρόμου, τέλη 15ου – 17ος αιώνας
Church of Saint John the Baptist, late 15th – 17th centuries

Ναός Αγίου Ιωάννου Προδρόμου, τέλη 15ου – 17ος αιώνας
Church of Saint John the Baptist, late 15th – 17th centuries


Φυλακές Ενετοκρατίας, μέσα 17ου αιώνα / Prisons from the period of Venetian rule, mid 17th century


Προμαχώνας Grimani, 1646–1647 / Grimani Bastion, 1646–1647
Πληροφορίες / info : http://odysseus.culture.gr/h/3/gh355.jsp?obj_id=7943
Δημοσίευση / publication : 07.09.2025
